Ký Ức 50 Năm Ngày Sài Gòn Thất Thủ
Di Sản Của Sự Hy Vọng: Người Dấn Thân Thầm Lặng Mở Đường Cho Những Khởi Đầu Mới
Washington D.C., với vẻ đẹp uy nghi, luôn là biểu tượng của sự tự do, hy vọng và những cơ hội mới. Vào những ngày đầu xuân trong ánh nắng vàng rực rỡ, khung cảnh nơi đây như một bức tranh được tô điểm bởi những nét chấm phá của một họa sĩ tài ba, dường như khiến tất cả cảnh vật từ từ hồi sinh sau mùa đông buốt giá.
Khi bạn thả bộ quanh Washington Mall (hay còn gọi là “The Mall”), một khu vực công viên rộng lớn nằm ở trung tâm của Washington, D.C., bạn sẽ thấy không khí nhẹ nhàng và mát mẻ của những cơn gió thoảng qua vào mùa xuân, khiến bạn cảm nhận được sự sống mới tựa như những chùm hoa anh đào nở rộ khắp nơi. Hoa anh đào có sức quyến rũ kỳ diệu, tuy không rực rỡ sắc màu nhưng lại mang trong mình một vẻ đẹp thanh thoát, trở thành một lễ hội mùa xuân đặc sắc của Washington D.C. Hàng nghìn du khách đã trở lại đây để chiêm ngưỡng và thưởng thức vẻ đẹp của loài hoa này. Những cành đào mảnh mai, nặng trĩu với những bông hoa màu trắng đục và hồng nhạt, rung rinh hòa quyện trong những cơn gió nhẹ nhàng dưới nắng ấm như những vũ công bé nhỏ đang hòa hợp với không gian qua vũ điệu ballet dưới bầu trời trong xanh, như mời gọi du khách đến truyện trò tâm sự.
Cây cỏ và hoa lá đang nở rộ khoe sắc màu,tiếng chim hót rộn ràng trên cành như bản giao hưởng dịu dàng của thiên nhiên chào đón mùa đầu của năm. Nhưng nổi bật nhất chính là những chùm hoa anh đào – mỏng manh như sương khói, nhẹ nhàng như hơi thở đầu ngày của người thiếu nữ vẫn còn dáng dấp e lệ ngẩn ngơ nhưng lại mang một sức sống kỳ diệu, khiến không gian xung quanh bừng sáng.
Dưới ánh nắng xuân nhè nhẹ, từng cánh hoa hồng nhạt rung rinh theo gió; mỗi bông hoa là một kiệt tác tinh tế, mềm mại nhưng đầy kiêu hãnh. Khi bạn ngước nhìn lên những tán hoa phủ kín bầu trời, ánh nắng xuyên qua lớp cánh mỏng, tạo nên một thứ ánh sáng hồng dịu dàng, êm đềm như những kỷ niệm xa xưa.
Không chỉ là một loài hoa, hoa anh đào là biểu tượng của sự thoáng qua nhưng đầy ý nghĩa – nhắc nhở con người về vẻ đẹp mong manh của cuộc sống và sự quý giá của từng khoảnh khắc. Trong sự ngắn ngủi ấy, hoa anh đào không buồn bã, mà trái lại, bung nở trọn vẹn, như để khẳng định rằng cái đẹp không cần tồn tại mãi mãi – chỉ cần xuất hiện đúng lúc, là đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người. Những cánh hoa tung bay trong gió và nhẹ nhàng đậu trên bờ vai mái tóc như một sự lưu luyến mời gọi du khách quay lại hành trình vào mùa xuân năm tới.
Mùa hè đến, mặc dù không khí có phần oi ả, nhưng vẻ đẹp xanh tươi của những hàng cây và thảm cỏ trải dài theo những con đường đầy bóng mát vẫn khiến người ta cảm nhận được sự sống mãnh liệt của thành phố. Những tòa nhà lung linh soi mình xuống mặt nước trong xanh, lăn tăn gợn sóng như một bức tranh hoàn hảo. Những kiến trúc ở đây không chạy theo xu hướng của những tòa nhà chọc trời hay sắc màu rực rỡ, mà mang màu sắc nguyên thủy của vật liệu cùng với độ dày vững chãi và bền bỉ.
Có lẽ chúng cũng mang một ý nghĩa sâu sắc từ những người xây dựng: biểu tượng của sự kiên cường và bền bỉ của nơi đầu não điều hành quốc gia đầy quyền lực, từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, cho đến quân đội và tất cả các ban ngành khác điều hành chính sách của nước Mỹ – những chính sách có ảnh hưởng sâu rộng đến toàn thế giới. Washington D.C., giống như những thành phố khác ở Hoa Kỳ, cảnh vật cũng đổi thay theo từng thời khắc của thiên nhiên, cũng có lúc mọi thứ trở nên tĩnh lặng và bình thường.
Vào mùa thu, khi lá cây bắt đầu chuyển màu, một vẻ đẹp diệu kỳ bao trùm nơi này, như thể thiên nhiên đang kể lại câu chuyện của sự thay đổi, của sự tiếc nuối và hy vọng về những điều mới mẻ. Tại thủ đô Washington, D.C., những hàng cây quanh Washington Mall dần khoác lên mình những chiếc áo vàng, cam, đỏ rực rỡ. Lá rơi nhẹ nhàng trên những con đường lát đá, tạo nên một bức tranh sống động và yên bình.
Khi mặt trời nghiêng bóng về phía tây, ánh sáng vàng óng phản chiếu qua làn nước trong xanh của hồ Reflecting Pool, nơi hình ảnh của Đài tưởng niệm Lincoln và Washington Monument hiện lên lung linh đẹp như cảnh sắc trong mơ. Những tòa nhà trắng thanh tao giữa nền trời thu xanh nhạt như đang soi mình trong gương, vừa trang nghiêm, vừa mềm mại. Dòng người lặng lẽ bước đi, ai nấy như đang bước trên những nốt nhạc trầm buồn nhưng đầy chất thơ, thấm đẫm trong không khí làn hương lá mục và những cảm xúc sâu lắng không gọi thành tên.
Và rồi, mùa Đông đến, với những bông tuyết lặng lẽ rơi xuống mặt hồ, phủ lên cảnh vật một lớp áo trắng tinh khôi, gợi nhớ đến những kỷ niệm xa xôi của một quá khứ và một cuộc sống mới được xây dựng từ những đau thương.
Với mỗi mùa qua đi — xuân của hy vọng, hạ của thử thách, thu của hoài niệm, và đông của kiên cường — những hình ảnh ấy như một lời nhắc nhở về một hành trình đầy gian nan nhưng cũng ngập tràn hy vọng. Chính tại nơi này — giữa những biểu tượng của tự do, hy sinh và khát vọng — có một người đã đứng lên để thay đổi số phận của hàng ngàn người Việt Nam sau chiến tranh.
Đó là hành trình của Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, Tổng Giám Đốc và Chủ Tịch của tổ chức Boat People SOS — một người thầm lặng đầy lòng trắc ẩn, cam kết đóng góp phần xây dựng một cộng đồng vững mạnh cho những người tị nạn, trong đó có biết bao gia đình từng phải rời bỏ quê hương, mang theo nỗi đau, ký ức và giấc mơ về một cuộc sống tự do. Câu chuyện của ông bắt đầu như một làn gió nhẹ giữa mùa thu, nhưng đã trở thành ngọn lửa sưởi ấm những cuộc đời tan tác — mang lại mái nhà, tương lai và phẩm giá cho những người chỉ với hai bàn tay trắng và một niềm tin mãnh liệt vào ngày mai.
Là một người tị nạn, rời Sài Gòn, Việt Nam vào cuối năm 1978, gia đình ông Thắng đã sống trong trại tị nạn Pulau Bidong ở Malaysia bảy tháng, sau đó gia đình ông được cứu xét định cư tại Mỹ – nơi có cuộc sống tốt đẹp và nhiều cơ hội. Dù đã đạt được những thành tựu nổi bật trong ngành kỹ thuật, với văn bằng tiến sĩ ngành Kỹ thuật Cơ khí, nhưng ông không quên đi những quá khứ nghẹn ngào đầy trắc trở, hiểm nguy trong hành trình với quyết định giữa sự sống và cái chết. Những người vượt biên, vượt biển đã tạo dựng một đời sống tự do và tương lai tốt cho con cháu sau này.
Ông là người đã cảm nhận được tất cả trong hành trình tìm kiếm tự do lúc bấy giờ. Ông đã đưa ra một quyết định táo bạo, liều lĩnh nhưng đầy tình người là gác bỏ tất cả các thành tựu của ông để cùng chung tay góp sức trong công cuộc cứu giúp những người Việt tị nạn rời khỏi quê hương từ sau năm 1975.
Ông tham gia vào Boat People SOS từ năm 1988, khi tổ chức này chỉ là một nhóm nhỏ. Tiến sĩ Thắng đã không ngừng nỗ lực để giúp đỡ những người tị nạn Việt Nam. Từ những ngày đầu, khi người tị nạn bị các quốc gia khác trong khu vực từ chối, ông đã đứng ra vận động và đấu tranh cho quyền lợi của họ. Đến năm 1998, nhờ vào nỗ lực cống hiến không ngừng nghỉ của Tiến sĩ và sự ủng hộ tích cực từ cộng đồng người Việt tại Mỹ, các cựu chiến binh Mỹ và các thành viên Quốc hội, hơn 18.000 người tị nạn đã được giúp định cư và bắt đầu cuộc sống mới với tự do và phẩm giá.
Năm 2001, Tiến sĩ Thắng quyết định từ bỏ sự nghiệp nghiên cứu khoa học để trở thành Giám Đốc của Boat People SOS. Dưới sự lãnh đạo của ông, tổ chức này đã phát triển mạnh mẽ, từ một nhóm tình nguyện nhỏ trở thành tổ chức phi lợi nhuận lớn nhất của người Việt tại Mỹ. Chương trình của tổ chức đã giúp đỡ những người tị nạn và di dân trong việc tìm kiếm sự trợ giúp pháp lý, đối phó với bạo lực gia đình, nạn buôn người, cung cấp cứu trợ thảm họa, và thúc đẩy sự tham gia xã hội, đặc biệt là trong giới trẻ người Mỹ gốc Việt.
Câu chuyện của ông Thắng không chỉ được đo bằng con số mà còn là sự thay đổi cuộc đời. Những đứa trẻ trong hơn 18.000 người tị nạn mà nhóm ông đã giúp định cư giờ đây là những bác sĩ, luật sư, kiến trúc sư, doanh nhân, thậm chí là các sỹ quan cao cấp của mọi binh chủng trong quân lực Mỹ. Những đứa trẻ, khi xưa sinh ra trong trại tị nạn hay cộng đồng nhập cư, nay đã bước đi trên những con đường mà cha mẹ họ chưa bao giờ dám mơ đến. Những ước mơ và khát vọng của họ giờ đây không còn bị giới hạn bởi hoàn cảnh, và phần lớn trong số đó đều cảm nhận được sự giúp đỡ của riêng ông và tổ chức do ông điều hành.
Trong một thế giới ngày càng bị chi phối bởi những tiến bộ công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo – lĩnh vực mà ông Thắng có chuyên môn — người như ông dễ bị lãng quên. Nhưng chính sự cống hiến thầm lặng của ông đã tạo nên nền tảng vững chắc cho thế hệ người Việt Mỹ phát triển mạnh mẽ trong thế giới mới này. Câu chuyện của ông Thắng là một lời nhắc nhở rằng, trong xã hội hiện đại, có những người âm thầm dấn thân đóng góp cho cộng đồng mà không cần sự công nhận hay danh tiếng.
Hành trình của ông Thắng là một di sản của hy vọng. Khi chúng ta nhìn lại biến cố 50 năm trước, khi Sài Gòn thất thủ, và nhớ đến những câu chuyện về cuộc sống mới của những người tị nạn, chúng ta không thể quên những người như ông, những người đã dành cả đời mình để bảo đảm rằng những người nhập cư có thể xây dựng một tương lai tươi sáng hơn. Câu chuyện của họ là câu chuyện của chúng ta. Và khi chúng ta tiếp tục tiến về phía trước, hãy nhớ và tri ân những người đã mở đường cho chúng ta đến được nơi chúng ta đang đứng hôm nay.
Nếu bạn một lần nữa dạo bước bên hồ nước giữa Washington DC, với những đài tưởng niệm, những tòa nhà biểu tượng và các bức tranh lịch sử của dân tộc, bạn sẽ cảm nhận được không chỉ vẻ đẹp của thành phố này mà còn thấy sự quyết tâm của những con người như TS Thắng – những người đã tận dụng mọi cơ hội để thay đổi số phận của mình và của hàng ngàn người khác. Đây chính là nơi các chính sách được thông qua, nơi mà những quyết định quan trọng về người tị nạn và nhập cư được đưa ra, giúp cho những người như ông và những gia đình đã đến đây tìm thấy một tương lai tốt đẹp hơn. Washington DC không chỉ là trái tim chính trị của đất nước mà còn là nơi ươm mầm hy vọng, một điểm khởi đầu cho hàng triệu giấc mơ mới, cho những con người đã tìm thấy ở nó một quê hương thứ hai.
Written by:
Dr. Xuan Vu, MD
